Umocnienia Tumskie


Na Tumie istniały następujące obiekty:
- nadszaniec Katedralny (Dom Cavalier)
- jaz Katedralny (Dom Schleuse)
- murowany przyczółek mostu Tumskiego
- luneta Katedralna (fort Steinackera)
- Cytadela Tumska (Befestigung der Dominsel)
- dzieło Katedralne II (Dom Werk II)
oraz reduta Katedralna (Fort Radziwiłła) - opisane w osobnym wątku.
Budowa dzieł została ukończona w roku 1862.

Umocnienia Cytadeli Tumskiej zbudowano na planie nieregularnego owalu. Cytadela była dziełem samodzielnym, zdolnym do obrony okrężnej. Otoczona była z każdej strony wodą (Warta, Cybina, fosy). Wschodnią część umocnień stanowiła murowana skarpa Cybiny z mostem Śródeckim w połowie jej długości (zachowały się resztki muru). Po zachodniej stronie funkcjonował poligonalny wał długości 500 metrów, pośrodku mieścił się murowany przyczółek mostu Tumskiego.

Przyczółek mostu Tumskiego (zdjęcie z zasobów WBC) 1

Fragment Cytadeli Tumskiej w okolicy mostu na Cybinie (zdjęcie z zasobów WBC) 1

Luneta Katedralna została zbudowana w latach 1835-1839. Podstawową funkcją bojową tego dziela była zabezpieczenie doliny Warty od strony północno-wschodniej. Ziemne dzieło miało kształt lunety otoczonej fosą zasilaną wodą z Warty. Na dziedzińcu zbudowano reditę na planie czworoboku ze ściętymi narożnikami. Redita miała dwa poziomy bojowe oraz piwnicę (być może piwnica zachowała się do czasów dzisiejszych). W roku 1888 rozebrano reditę i stworzono ceglany schron ze stropem betonowo-piaskowym. Dzieło istniało jeszcze w latach międzywojennych, obecnie w tym miejscu funkcjonują ogródki działkowe (na poniższym zdjęciu widać lunetę w głębi, na bliższym planie widać most Cybiński oraz most pontonowy w miejscu dawnego jazu Katedralnego - zdjęcie pochodzi ze strony www.karta.org.pl)

1

Jaz katedralny (Dom Schleuze) był dziełem służącym do piętrzenia wód Cybiny w celu zalania obszarów między Zagórzem i Berdychowem. Przy okazji pełnił też funkcję mostu. Śluza składała się z dziewięciu przęseł wyposażonych w prowadnice na szandory. Na moście z obu stron zbudowano gruby mur strzelecki. Jaz został rozebrany w okresie międzywojennym. Do dnia dzisiejszego zachował się jego zachodni przyczółek.

Relikty jazu Katedralnego (zdjęcia z 2007 roku) 1

1

1

1

1

1

Fotki z 27.03.2011
1

1

1

SPIS RZECZY


Copyright © 2011. All Rights Reserved.

Website Template created with Artisteer.