Poznań, Rdzeń lewobrzeżny

Rdzeń lewobrzeżny

Prace nad tą cześcią umocnień rozpoczęto w roku 1840. Prace zakończyły się w latach 1860-1861. Półokrągły rdzeń o promieniu jednego kilometra otoczył od zachodu i południa całe miasto. We wrześniu 1902 roku, podczas wizyty cesarza Wilhelma II w Poznaniu, została ogłoszona oficjalna decyzja w sprawie kasacji twierdzy poligonalnej. Prace rozbiórkowe zakończyły się w roku 1912. Nie rozebrano jedynie redity bastionu III oraz blokhauzu drogi krytej bastionu IV. Redita bastionu III (fort Grolmana) uległa zniszczeniu podczas walk w roku 1945. Na chwilę obecną jedynym obiektem, jaki pozostał z rdzenia lewobrzeżnego, jest blokhauz drogi krytej bastionu IV, w którym obecnie mieści się pub. Od czasu do czasu podczas różnych robót ziemnych wychodzą na światło dzienne fragmenty umocnień, ale permanentnie ignorowane przez tzw. konserwatorów zabytków giną bezpowrotnie pod łyżkami koparek.
Front fortyfikacyjny rdzenia lewobrzeżnego składał się z prostej kurtyny, dwustronnej kaponiery na osi i nadszańców artyleryjskich w narożnikach. Od przedpola wał na narysie lunety osłaniał kaponiery. Na rdzeń składało się sześć poligonalnych frontów z bastionami, nadszańcami, prochowniami wojennymi, lunetami i samodzielnymi kaponierami.
Poniżej wymieniono wszystkie dzieła rdzenia:
- nadszaniec I Boyen,
- kurtyna,
- bastion I Roder,
- ziemna kurtyna z blokhauzem,
- nadszaniec II Witzleben,
- kurtyna,
- bastion II Brunneck,
- kurtyna z murowaną skarpą,
- nadszaniec III Rohr,
- kurtyna,
- bastion III Grolman,
- kurtyna,
- nadszaniec IV Strotha,
- kurtyna,
- bastion IV Colomb,
- kurtyna z bramą kolejową
- nadszaniec V Stockhausen,
- kurtyna,
- bastion V Tietzen,
- kurtyna,
- nadszaniec VI Bonin,
- kurtyna z murowaną skarpą,
- bastion VI Waldersee,
- ziemna kurtyna,
- półszaniec z akweduktem Bogdanki

Bastion II Brunneck

Bastion II Brunneck w reprodukcji na okładce książki (ze zbiorów WBC)

Fort Grolman

Fort Grolman podczas rozbbiórki twierdzy poligonalnej (zdjęcie ze strony www.poznanczyk.pl). W tle widoczny browar Huggera

Fort Grolman w roku 1945 (zdjęcie ze strony www.poznanczyk.pl)

Rozbiórka fortu Colomb (zdjęcia ze strony www.poznanczyk.pl)

Do komunikacji ze światem zewnętrznym służyło 13 bram. Do dnia dzisiejszego nie zachowała się żadna. Funkcjonowały następujące bramy:
- Młyńska,
- Cmentarna,
- Szelągowska,
- Bydgoska,
- Warszawska,
- Kaliska,
- Warciana,
- Grobelna,
- Dębińska,
- Wildecka,
- Rycerska,
- kolejowa,
- Berlińska,
- Królewska,

Brama Berlińska